Tai biến sản khoa là hiện tượng chị em phụ nữ rất dễ gặp phải khi mang thai và sau sinh. Đây là vấn đề hết sức nguy hiểm gây ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và tính mạng của sản phụ. Vậy làm thế nào để phòng tránh được những tai biến sản khoa không mong muốn này? Tìm hiểu về 5 tai biến sản khoa nguy hiểm để có biện pháp phòng ngừa an toàn và hiệu quả.
Xem Thêm:
Nhận biết tai biến sản khoa là gì?
Tai biến sản khoa là gì? PGS.TS. Bác sĩ CKII Lê Thị Thanh Nhàn tại phòng khám Đông y Bách Niên Y Hòa Đường cho biết: tai biến sản khoa là những biến chứng nghiêm trọng xảy ra ở phụ nữ mang thai và trẻ sơ sinh trong quá trình mang thai hoặc sinh nở, sảy thai, sinh non, hậu sản.
Tai biến sản khoa nguy hiểm có thể xuất hiện ở bất cứ thời điểm nào của thai kỳ và thường xảy ra đột ngột, bất ngờ không tiên lượng trước được nên có nguy cơ đe dọa và ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và tính mạng của cả sản phụ lẫn trẻ sơ sinh. Và, bất kỳ thai phụ nào cũng có nguy cơ gặp phải những tai biến sau sinh nếu như không biết cách chăm sóc sức khỏe một cách an toàn và khoa học.
Theo thống kê, trên thế giới mỗi năm có đến trên 500.000 phụ nữ tử vong trong quá trình mang thai và sinh nở. Còn tại Việt Nam, có gần 800 bà mẹ tử vong mỗi năm do các tai biến sản khoa gây ra. Do đó, việc dự phòng tai biến sản khoa đóng vai trò rất quan trọng để có thể đảm bảo an toàn cho sản phụ và trẻ sơ sinh.
Tổng hợp 5 tai biến sản khoa thường gặp phụ nữ nhất định phải biết
5 tai biến sản khoa nguy hiểm là gì? Trong giai đoạn mang thai, mẹ bầu có thể gặp phải những tai biến sản khoa nguy hiểm như nhau bong non, nhau tiền đạo, nhau bám thấp, sảy thai, sinh non. Còn trong lúc chuyển dạ, chị em có thể bị băng huyệt, vỡ tử cung, thuyên tắc ối. Sau khi sinh, sản phụ vẫn có nguy cơ bị băng huyết, nhiễm trùng hậu sản.
Trong những tai biến sản khoa kể trên thì có 5 tai biến sản khoa rất nguy hiểm có thể đe dọa tính mạng của sản phụ lần thai nhi là:
1/ Vỡ tử cung
Vỡ tử cung là một trong 5 tai biến sản khoa thai phụ có thể gặp phải do quá trình theo dõi chuyển dạ không sát sao, không được can thiệp đúng lúc, đúng kỹ thuật.
Trong lúc thai phụ chuyển dạ sinh nở, cơn co bóp tử cung tăng quá mức nhưng thai nhi vẫn không đẩy ra được vì đường ra bị cản trở, phần cổ tử cung của thai phụ bị căng giãn quá mức dẫn đến vỡ.
Các triệu chứng nhận biết vỡ tử cung:
- Cơn co dồn dập khiến sản phụ đau đớn vật vã
- Sản phụ có biểu hiện bị sốc, mạch đập nhanh, da mặt tái xanh, vã mồ hôi lạnh, huyết áp giảm và lịm đi.
- Tim thai mất
- Máu âm đạo ra nhiều hoặc không ra
- Nắn bụng có thể thấy phần thai nhi lổn nhổn dưới da bụng.
Vỡ tử cung thường xảy ra đối với các trường hợp thai nhi quá to, ngôi thai ngược, đa thai, có vết mổ ở tử cung. Tai biến sản khoa này rất nguy hiểm gây tử vong cao đối với cả mẹ và con.
2/ Băng huyết sau sinh
Băng huyết sau sinh là một trong những tai biến sản khoa rất nguy hiểm đối với sản phụ. Đây là nguyên nhân gây chết người mẹ nhiều nhất ở vùng nông thôn có nền y tế kém phát triển.
Tai biến băng huyết sau sinh thường xảy ra trong vòng 24h đầu sau khi sinh. Sản phụ được xác định là bị băng huyết sau sinh nếu lượng máu liên tục ra tren 500ml đối với sinh thường hoặc trên 1000ml đối với sinh mổ.
Các triệu chứng nhận biết băng huyết sau sinh:
- Máu chảy ồ ạt từ tử cung qua âm đạo ra ngoài
- Máu ra nhiều với các mức độ và hình thái khác nhau
- Một số trường hợp máu không ra âm đạo mà đọng lại trong trong tử cung, buồn trứng hoặc tạo thành huyết tụ
Băng huyết sau sinh là một trong 5 tai biến của sản khoa thường xảy ra rất nhanh khiến thai phụ và bác sĩ trở tay không kịp. thai phụ bị mất máu quá nhiều, tụt huyết áp, lịm dần và có thể dẫn đến tử vong nếu không cấp cứu kịp thời.
3/ Tiền sản giật
Tiền sản giật hay còn gọi là nhiễm độc thai nghén biểu hiện bởi hiện tượng huyết áp tăng cao, mất đạm qua nước tiểu, chân bị phù. Tai biến này thường phát triển ở tuần thứ 20 của thai kỳ với các triệu chứng biểu hiện như:
- Nhức đầu, hoa mắt chóng mặt, mờ mắt, có thể nôn, đau thương vị...
- Xuất hiện cơn sản giật đột ngột qua 4 giai đoạn: xâm nhiễm, co cứng, co giật giãn cách và hôn mê.
Tiền sản giật vô cùng nguy hiểm, có thể khiến người mẹ gặp phải tai biến mạch máu não, suy thận, vỡ gan thậm chí là tử vong. Biến chứng sản giật có thể xảy ra 50% trước sinh, 25% trong sinh, và 25% sau sinh. Nguy cơ tai biến sản khoa tiền sản giật có thể được chẩn đoán trước khi sinh. Do đó, mẹ bầu nên lựa chọn cơ sở chuyên khoa uy tín để theo dõi sức khỏe thai kỳ ổn định.
4/ Nhiễm trùng hậu sản
Nhiễm trùng hậu sản cũng là một trong 5 tai biến sản khoa nguy hiểm đối với phụ nữ sau sinh.tai biến xảy ra là hệ quả của việc bị sót nhau thai khi sinh hoặc nhiễm trùng vết thương tại đường sinh nở. Bên cạnh đó, viêm nội mạc tử cung cũng là nguyên nhân dẫn đến hậu sản.
Triệu chứng nhận biết nhiễm trùng hậu sản:
- Vùng kín ra nhiều khí hư và dịch tiết có mùi hôi tanh khó chịu
- Cơ thể bị sốt cao
- Tử cung co chậm và đau kéo dài
Tai biến nhiễm trùng hậu sản có thể diễn biến nhanh cấp tính dẫn đến nhiễm trùng toàn thân, gây viêm vùng chậu mãn tính. Nếu không phát hiện và chữa trị kịp thời đúng cách, bệnh có thể dẫn đến vô sinh.
5/ Uốn ván sơ sinh
Uốn vãn sơ sinh là tai biến sản khoa xảy ra đối với trẻ sơ sinh. nguyên nhân do việc cắt rốn cho trẻ không đảm bảo vệ sinh y tế, khử trùng và chăm sóc rốn đúng cách. Kèm theo đó là việc người mẹ không được tiêm phòng uốn ván đầy đủ.
Triệu chứng biểu hiện tai biến uốn ván sơ sinh là:
- Trẻ bỏ bú, quấy khóc liên tục
- Miệng không há to được, dấu hiệu cứng hàm
- Rốn rụng sớm, ẩm ướt và có mùi hôi khó chịu
- Co giật toàn thân, sốt cao không hạ
Khi trẻ có những dấu hiệu trên thì gia đình cần đưa trẻ đến ngay cơ sở y tế chuyên khoa uy tín để được các bác sĩ điều trị kịp thời.
Nguyên nhân dẫn đến tai biến sản khoa và cách phòng ngừa hiệu quả
Các chuyên gia y tế cho biết: Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến các tai biến sản khoa trong đó phổ biến nhất là do việc chậm trễ trong quá trình thăm khám và theo dõi sức khỏe thai kỳ thường xuyên. Việc phát hiện chậm các nguy cơ, có thể do bác sĩ chẩn đoán và xử lý không kịp thời, chuyển tuyến muộn dẫn đến những tai biến đáng tiếc trên.
Bên cạnh đó, tai biến sản khoa xảy ra còn do sự tác động của các yếu tố nguy cơ khác như:
- Phụ nữ có thai trên 35 tuổi
- Sinh nở nhiều lần
- Mang song thai hoặc đa thai
- Người bị mắc các bệnh mãn tính như tiểu đường, huyết áp cao, tim mạch.
Ngày nay, với sự tiến bộ vượt bậc của y học hiện đại thì việc thăm khám và theo dõi sức khỏe thai kỳ cho thai phụ cũng trở nên thuận lợi hơn. Để phòng ngừa 5 tai biến sản khoa, các chuyên gia y tế luôn khuyến khích chị em phụ nữ khi có thai cần thường xuyên thăm khám sức khỏe định kỳ mỗi tháng 1 lần từ khi có thai đến lúc sinh để sàng lọc nguy cơ tai biến sản khoa nguy hiểm. Đồng thời cần tiêm phòng uốn ván đầy đủ, bổ sung sắt, canxi… Từ đó phòng tránh được những biến chứng không mong muốn, giúp chị em khỏe mạnh vượt qua thai kỳ.
Đặc biệt chị em phụ nữ mang thai cần có chế độ dinh dưỡng và nghỉ ngơi hợp lý, lao động nhẹ nhàng, tránh làm việc nặng. khi có dấu hiệu bất thường như đau bụng, ra máu âm đạo, nhức đầu, hoa mắt, chóng mặt, thai máy yếu, đau mỏi hạ sườn hay tức ngực khó thở thì cần đến ngay cơ sở y tế để được hỗ trợ kịp thời.
Hầu hết tất cả các tai biến sản khoa nói chung và 5 tai biến sản khoa nguy hiểm nói riêng đều hết sức nguy hiểm và tuyệt đối không thể xem thường, chị em phụ nữ trước và trong khi có thai cần nắm vững các kiến thức cơ bản này để bảo vệ sức khỏe của bản thân và chuẩn bị cho quá trình mang thai khỏe mạnh, sinh nở an toàn
